Het ISBN is een onderwerp waarover we veel vragen krijgen van mensen die aan een boek werken. Wat is het eigenlijk? Is het echt noodzakelijk om er een aan te vragen? En zo ja: hoe doe je dat dan? Als je je boek gebruikt om jezelf professioneel in de markt te zetten, dan wil je zo veel mogelijk lezers bereiken. Een ISBN gaat je daarbij helpen.
Wat is een ISBN?
De afkorting staat voor: Internationaal Standaard Boeknummer. Daarmee wordt duidelijk dat de veel gebezigde term ‘ISBN nummer’ feitelijk niet klopt. Het ISBN is uniek voor elke titel en wordt wereldwijd gebruikt om gegevens van boeken en aanverwante producten op te slaan in computers van bibliotheken, grossiers, importeurs, distributeurs en boekverkopers. Aan het nummer worden gegevens gehangen die het boek beschrijven, zoals: prijs, auteur, formaat, aantal bladzijden, flaptekst, gegevens over de auteur, jaar van verschijnen en vaak ook een afbeelding van het omslag.
Het ISBN is dus hét middel om ervoor te zorgen dat elk boek dat je uitgeeft herkenbaar is en snel en eenvoudig kan worden teruggevonden in databestanden.
Is het echt noodzakelijk om een ISBN aan te vragen voor mijn boek?
Eigenlijk is antwoord op vraag twee al gegeven: wil je dat je boek een duidelijke plek krijgt in het vakgebied waarover je schrijft? Geef het een ISBN, zodat het verschijnt in zoekopdrachten naar vakliteratuur. Wil je dat je boek verkrijgbaar is voor andere lezers dan je directe kring van relaties? Geef het een ISBN, zodat boekhandelaars het kunnen adviseren als iemand vraagt naar een boek over jouw onderwerp. Wil je dat iedereen die over je boek hoort of leest het gemakkelijk kan kopen? Geef het een ISBN, dan krijgen ze zeker jouw boek als ze het online, in de boekhandel of bibliotheek bestellen. Je neemt jezelf als schrijver serieus, neem je publiek dan ook serieus: geef je boek een ISBN.
Een ISBN nummer aanvragen, de procedure
Als je boek via een uitgever op de markt wordt gebracht, zal die ervoor zorgen dat er een ISBN aan wordt toegekend. Als je het zelf gaat publiceren, kun je een ISBN aanvragen bij het Bureau ISBN. Dit is de instantie die in het Nederlands taalgebied (Nederland en Vlaanderen) verantwoordelijk is voor de bibliografische registratie van alle titels met een ISBN. Bureau ISBN beschrijft alle titels volgens de International Standard Bibliographic Description (ISBD), daarmee is jouw boek ook internationaal herkenbaar. Je vindt het Bureau ISBN op www.ISBN.nl. Hier staat stap voor stap uitgelegd wat je moet doen om een ISBN aan te vragen.
Stap 1
Woon je in Nederland? Dan begin je met jezelf te registreren als uitgever. Uitgever is een vrij beroep, iedereen kan uitgever zijn, dus iedereen mag zich als zodanig registreren. Op www.ISBN.nl zit een registratieknop die gaat naar een eenvoudig invulformulier. Je krijgt na de registratie een uitgeversnummer (prefix) toegekend.
Let op: Woon je in België? Het aanvragen van een ISBN in België en de kosten liggen iets anders dan in Nederland, maar de aanvraagprocedure verschilt niet veel.
Stap 2
Besteed even extra aandacht aan het balkje onderaan het registratieformulier: als je niet van plan bent om ooit nog een boek te schrijven, kun je kiezen voor een eenmalig ISBN. Maar borrelen er alweer allerlei plannen in je hoofd voor een uitgave, kies dan op het registratieformulier bij ‘regelmaat publicaties’ NIET voor eenmalig ISBN maar voor bijvoorbeeld ‘1-10 titels in de komende drie jaar’. Dan hoef je een volgende keer bij het aanvragen van een ISBN niet opnieuw te betalen voor de prefix. De kosten voor het prefix zijn in 2015: €52,57 ex btw.
Stap 3
Als je je registreert, krijg je toegang tot de module Mijn ISBN op www.isbn.nl, waar je je ISBN kunt aanvragen. De kosten daarvoor zijn in 2015: € 9,24 ex btw.
Daarnaast kun je ook inloggen bij de online applicatie TitelBank, ontwikkeld door het Centraal Boekhuis, waarin je alle gegevens van je eigen boek kunt beheren tot aan het moment dat Bureau ISBN de redactionele controle heeft gedaan. Tot je boek klaar is dus.
Appeltje eitje eigenlijk, het aanvragen van een ISBN voor je boek. Reken er wel op dat er twee werkdagen overheen gaan voordat je registratie is verwerkt, maar dan heb je wel je eigen uitgeversprefix én dat ISBN voor je eigen boek.
Op www.isbn.nl vind je natuurlijk nog meer informatie, bijvoorbeeld een FAQ met meer informatie over de streepjescode, of de complete Handleiding voor het ISBN, mocht je daar nog verder in willen duiken.
Zou je je boek toch liever via een uitgever op de markt brengen? We helpen je graag met persoonlijk advies en begeleiding bij het vinden van een uitgever. Marja Duin is een ervaren redacteur die voor bekende uitgevers werkt en al honderden boeken heeft helpen scheppen.