Mensen vragen me wel eens hoe je nu een boekpromotiestrategie en bijbehorend boekmarketingplan maakt. Die vraag is sneller gesteld dan beantwoord, maar in dit artikel zal ik een poging wagen om het proces inzichtelijk te maken. Dan wordt ook duidelijk waarom het slim is om al vanaf de eerste ideeën over je boek rekening te houden met de toekomstige promotie.
De positionering van je boek
Er verschijnen veel boeken en de kans is groot dat er over jouw vak of onderwerp al het nodige gezegd of geschreven is. Hoe val je dan op en krijg je de aandacht van je doelgroep voor je boek?
Het antwoord zit hem allereerst in de positionering van je boek en van jou als auteur. Die moet laten zien waar je onderscheidend vermogen zit. Dat is de beste manier om aandacht van je aanstaande lezer, media en andere partijen te krijgen.
Voor die positionering zijn drie zaken van belang:
- De kenmerken van je boek en van de auteur
- De kenmerken van je lezer/doelgroep
- De kenmerken van concurrerende auteurs en boeken
1. De kenmerken van jou en van je boek
Het is niet eenvoudig om jezelf onder de loep te nemen, toch is dit iets dat je zeker moet doen. Probeer in kaart te brengen wat je sterktes en zwaktes zijn als auteur en van het boek dat je wilt promoten:
- Waar ligt je expertise?
- Waar ligt je kracht als auteur?
- Ben je al zichtbaar voor je doelgroep en kennen mensen je reputatie?
- Welke reputatie is dat precies?
- Wat maakt jouw boek of boekidee bijzonder, misschien zelfs uniek?
- Over welke middelen beschik je om je boek te promoten (website, social media etc.)?
2. Wat zijn de kenmerken van je lezer?
Leer je lezer kennen als een goede vriend en vraag jezelf af wat nu diens vragen zijn die jij in je boek beantwoordt. Welke behoeften adresseer je? Dat kan een behoefte aan informatie zijn, maar ook aan inspiratie, aan herkenning of aan een andere invalshoek. Ook heeft iedere lezer een bepaalde behoefte aan vermaak, zelfs bij inhoudelijke vakboeken. Het moet immers ook leuk zijn om je boek ter hand te nemen, geen verplichting.
Kijk daarbij ook naar specifieke kenmerken van je lezer. Dat kunnen sociale kenmerken zijn zoals leeftijd, levensfase of gezin/leefsituatie. Maar ook karaktereigenschappen, beroepsmatige achtergrond, jaren ervaring etc. Ten slotte is het belangrijk dat je bedenkt of je lezer wel een echte lezer is. Dat klinkt misschien gek als je een boek schrijft of hebt geschreven, maar de vorm van je boek moet aansluiten bij de leeswensen van je lezer. Kan die goed met lange hoofdstukken overweg of moeten het meer hapklare brokken zijn die per brokje in 10 minuten weg te lezen zijn?
3. Verken je concurrentie
Meestal ben je niet de eerste of enige auteur die een bepaald onderwerp ter hand neemt. Soms komt het wel voor. Dan is er al ruim 5 jaar niet meer iets nieuws over een onderwerp verschenen of is een onderwerp helemaal nieuw. Maar vaker zijn er al meerdere boeken over jouw onderwerp of thema en dan is het zaak om die voorgangers eens goed onder de loep te nemen:
- Welke boeken zijn er al verschenen?
- Wat behandelen ze wel of niet en hoe bakenen ze hun onderwerp af?
- Hebben ze een bijzondere invalshoek of zijn ze wat meer standaard?
- Wat mist er in die boeken?
- Hoe is de kwaliteit?
- Wat is de reputatie van de andere auteurs voor en na het verschijnen van het boek?
- Welke promotie hebben zij ingezet en wat leert dat je?
Vergelijk die informatie met het plan dat jij hebt voor je boek en het geeft je vaak meer informatie over de inhoud van je boek. Misschien moet je toch iets toevoegen, weglaten of meer benadrukken. Misschien zie je kansen die andere auteurs hebben laten liggen of ontdek je juist slimme vondsten waar je je voordeel mee kunt doen.
Combineer alles tot een strategie
Zoals je ziet ontstaat al snel een flinke checklist van onderwerpen om na te lopen en te inventariseren. Je krijgt een beeld van de sterke en zwakke kanten van je boek (in wording) en van de kansen of bedreigingen die er zijn om jouw boek goed in de markt te zetten. Die antwoorden combineer en confronteer je met elkaar tot een duidelijke boekpromotiestrategie ontstaat. Daarvoor is een combinatie van de belangrijkste sterktes en de belangrijkste kansen vaak een goed uitgangspunt.
Ook wordt duidelijk dat een aantal vragen en antwoorden minder zinvol zijn als je boek al geschreven is. Daarom adviseren Marja en ik altijd om al bij het begin van je boekidee te kijken naar de promotiekansen en –strategie. Want het concept en je boekpromotie kunnen elkaar enorm versterken. Of verzwakken. Wij kiezen dan liever voor het eerste!