Elke professional die wil schrijven loopt ertegenaan: je weet veel over het onderwerp, maar boeiend schrijven, het zo opschrijven dat het voor de lezer interessant blijft, is nog een hele klus. Met deze tips kun je die uitdaging aan.
1 Schrijf het verhaal op zoals je het zou vertellen
Toen je voor het eerst achter je laptop zat, kwam je er waarschijnlijk achter dat je een boodschap op meer dan tien manieren kunt formuleren. Hoe vaak is het je al gebeurd dat je een zin maar bleef herschrijven? Steeds weer zoekend naar de ideale woorden, naar een toon die aansluit bij de lezer die je voor ogen hebt? Zo komt dat boek natuurlijk nooit klaar. Zet die innerlijke criticus opzij en schrijf de eerste versie van je boek op zoals je het zou vertellen tegen een klant die voor je staat. Daarmee zorg je er niet alleen voor dat je boek sneller opschiet, maar geef het ook al je eigen stempel mee. Dat is vertrouwd voor lezers die jou al kennen en betekent een eerste kennismaking voor potentiële nieuwe klanten.
2. Weef een stevige rode draad
Je boek heeft een boodschap. Je schrijft het met een doel: je wilt je lezers informeren, je wilt ze overtuigen of je wilt ze helpen. De lezer neemt jouw boek ter hand omdat hij geïnteresseerd is in jouw boodschap. Boeiend schrijven betekent dat je er dus voor moet zorgen dat die boodschap als een rode draad zichtbaar is in jouw boek. Dat begint bij een heldere inhoudsopgave, maar het helpt ook om de rode draad letterlijk weer even op te pakken aan het begin of eind van een hoofdstuk. Herinner de lezer er even aan: dit is mijn boodschap, dit heb je al gelezen en nu gaan we hier naartoe. En gebruik tussenkopjes in een hoofdstuk, zij zorgen ervoor dat de rode draad van het hoofdstuk – waarin je een deel van je boodschap behandelt – zichtbaar is.
3. Geef je hoofdstukken een vaste structuur
Het klinkt misschien tegenstrijdig, maar als je alle hoofdstukken op eenzelfde manier opbouwt – met een duidelijk begin, middenstuk en een afsluiting – dan maak je het de lezer gemakkelijker om door te lezen. Nu zou je kunnen denken: dat wordt heel saai, maar een lezer wil graag weten wat hij kan verwachten, weten waar hij is in een hoofdstuk en snappen op welke plekken hij even rust kan nemen. Met een vaste structuur wordt je hoofdstuk, wordt je boek voor een lezer overzichtelijk en daarmee beter te behappen.
4. Zorg voor variatie in de hoofdstukelementen
Natuurlijk is je angst bij het vorige punt gegrond: je moet wel voorkomen dat je verhaal saai wordt. In onze tijd van snelle reclameboodschappen, korte webteksten en beknopte nieuwsberichten, zijn lezers niet meer gewend aan lange teksten. Knip de informatie die je in een hoofdstuk wilt geven daarom op in kortere stukken. Zorg dat er op een pagina meer te zien is dan alleen een woordenbrij: een quote, een grafiek of tabel, een voorbeeld, een oefening of een illustratie. Kies om je lezers te boeien dus voor verschillende tekst- en beeldelementen, die wel allemaal in elk hoofdstuk steeds terugkomen.
5 zorg voor afwisselend taalgebruik
Een hoofdstuk kan nog zo gevarieerd zijn opgebouwd, de kwaliteit van de zinnen, variatie in je woordkeuze, correcte spelling en grammatica zijn ook belangrijk als je wilt dat je lezer door blijft lezen. In de eerste fase van het schrijven hoef je je hier nog niet mee bezig te houden. Pas als de eerste versie van je boek klaar is, is het moment aangebroken om eens kritisch naar je taalhantering te kijken. Lees je tekst door en registreer hoe je erop reageert. Zijn er stukken waar je aandacht verslapt? Zijn er patronen zichtbaar in je zinsbouw? Zie je veel woorden terugkomen in je tekst? Misschien zijn het stopwoordjes die je zo kunt schrappen, maar als ze echt nodig zijn zoek dan eens naar alternatieven. Synoniemen of verwijswoorden kunnen het leesgemak verhogen, zodat de lezer niet gaat afhaken. En ten slotte: vergeet niet je tekst te (laten) checken op taalfouten.
Wil je ondersteuning bij het schrijven?
