Als we tijdens de Boezztcamp vertellen dat je jouw boek, uitstekend geschikt voor de cadeauperiode, niet bij een uitgeverij aan hoeft te bieden in augustus, krijgen we steevast dezelfde reactie. ‘Waarom moet het allemaal zo lang duren voordat een boek kan verschijnen? Het manuscript is toch klaar? Het hoeft alleen gedrukt te worden?’ Het maakt ons elke keer weer duidelijk dat de praktijk van het boekenvak heel onbekend is. Daarom in dit artikel nog eens het uitgeefproces uitgelicht.
Negen maanden
Je bent blij als je eindelijk een uitgever gevonden hebt die geïnteresseerd is in jouw boek. Dus je zegt of vraagt niets als hij zegt: ‘We willen het over een maand of negen uitgeven.’ Je gaat ermee akkoord, ondanks dat het voelt het als een koude douche. Dat is nog verrekte lang. Je boek was toch goed bevonden?
Dat er tussen het moment van acquireren en dat van uitgave toch snel negen maanden zit, heeft alles te maken met de kalender van het Nederlandse boekenvak, die stuurt als het ware het uitgeefproces aan.
Aanbiedingen
Al van oudsher worden twee a drie keer per jaar de nieuwe titels aangeboden aan de boekhandel: in de lente, de zomer en in de herfst. Uitgevers maken voor die gelegenheid een catalogus met alle nieuwe boeken en de belangrijke herdrukken die in de periode van vier, vijf maanden erna zullen verschijnen. Met die prospectus gaan de vertegenwoordigers naar de inkoopcommissies van grote boekhandelsketens, naar inkoopbeurzen en ook naar belangrijke boekhandels. Wat er in die prospectussen komt wordt bijna een halfjaar van tevoren vastgesteld. Dat betekent dat jouw boek pas op zijn vroegst kan worden opgenomen in de eerstvolgende catalogus. Tenzij er toevallig nog een gaatje open is, of een titel is weggevallen.
Marketing
Vaak is die late verschijningsdatum een teleurstelling. Maar je uitgever of redacteur zal je direct uitleggen dat die tijd om is voor je het weet. Er is namelijk nog enorm veel te doen. Allereerst gaat de marketingafdeling al aan het werk. Wat voor omslag werkt het best? Wat is het genre? Met welke andere auteurs kun je worden vergeleken? Wat moet de marketinginsteek zijn? Wanneer kan het boek het best uitkomen? Hoe duur mag het zijn? Welke journalisten en media zullen geïnteresseerd zijn in een voorpublicatie of recensie? En ten slotte wordt dit alles samengevoegd in de aanbiedingstekst.
Redactie
Ondertussen werk jij samen met je redacteur aan het optimale manuscript. Veel schrijvers denken dat hun manuscript klaar is als het is geacquireerd, maar je kunt ervan uitgaan dat de uitgeverij nog wel wat wensen heeft voor aanpassing. Zodat jouw boek binnen hun kwaliteitseisen valt. En als je dan denkt dat het je klaar bent als jouw redacteur akkoord is, dan ben je abuis. Dat is het moment dat een persklaarmaker nog eens met een loep en een kam door je tekst heen. Je krijgt al zijn correcties en suggesties weer terug en daar ga je weer… op weg naar de volgende versie: de schone kopij.
Productie
Als je de schone kopij hebt ingeleverd begint de productie… Er wordt een zetbestand gemaakt door de bureauredacteur, de vormgever maakt een opzet voor het binnenwerk en binnen een week heb je de eerste proef. Daar gaat een corrector nog eens doorheen, om er de afbreek- en typefoutjes uit te halen. De correcties gaan nog een paar keer heen en weer tussen bureauredactie en vormgever en als het einde in zicht is wordt het omslag afgemaakt.
Uitgeefproces
Je ziet het: voordat je het weet brengt het uitgeefproces je een halfjaar verder. Echt. En geloof me, de uitgeverij en jij hebben al die tijd hard nodig. Ook nu de boekhandel in belang afneemt, als verkoopkanaal, blijft het boekenvak vasthouden aan dit ritme van drie aanbiedingen per jaar. Dat betekent dus dat je boek zeker een halfjaar na acquisitie door de uitgever zal kunnen verschijnen. En waarschijnlijk nog wel langer.
Is het tijd om een uitgever te benaderen?
Hoe benader je de uitgevers van jouw keuze? Hoe presenteer je jouw manuscript het best? Daarvoor ontwikkelden we een online training waarbij je in 7 video’s leert hoe je een uitgever kunt benaderen.
