Nu er steeds meer mogelijkheden komen voor uitgeven in eigen beheer, wordt dit ook voor ondernemers een serieuze optie. Maar het is natuurlijk niet voor niets dat uitgeven zo lang voorbehouden is geweest aan professionele uitgevers: uitgeven is een vak. Wie zich op dat vakgebied waagt, zal zich goed moeten voorbereiden op wat hij kan tegenkomen. Daarom schrijven we in de komende tijd een serie artikelen over het zelf uitgeven. Denk aan: vormgeving, distributie en productie. Dit keer gaat het over de redactie van je boek. Want de basis van een goed leesbaar boek is een goede tekst.
Valkuil
Self publishing werd heel lang vanity publishing genoemd. Het manuscript werd door uitgevers benedenmaats gevonden en afgewezen, maar sommige auteurs waren het daar niet mee eens en besloten het boek toch – zelf – op de markt te brengen. Eerlijk is eerlijk: er was vaak een en ander mis met dit soort publicaties uit ijdelheid, met name als het ging om de kwaliteit van de tekst. Ik formuleer het nu in de verleden tijd, maar helaas komt het vandaag de dag nog steeds voor. Veel auteurs die hun boek uitgeven in eigen beheer verzuimen hun tekst goed te laten redigeren. Hun boeken bevestigen het boven geschetste vooroordeel…
Het goede nieuws is: jij kunt deze valkuil vermijden!
- Kijk realistisch naar jezelf en je tekst
- Vraag je af of je boek de lezer biedt wat je belooft
- Vraag je af of je boek de lezer iets nieuws biedt
- Schakel een professionele redacteur in
Waarom? Daarom!
Zoals een professionele uitgever veel aandacht schenkt aan de redactie van zijn publicaties, zo zou je dat als self publisher dus zéker moeten doen. Je schrijft je boek met een zakelijk doel, pak het hele proces dan ook professioneel aan! Want:
- Je kopers verwachten een goed geredigeerd boek, ze betalen ervoor.
- Lezers – klanten – zijn teleurgesteld als ze fouten ontdekken in een boek.
- Lezers – klanten – gaan erover praten als ze fouten ontdekken in een boek.
- Je lezers – klanten – nemen jouw verhaal niet goed op als het niet goed geschreven is: alle moeite voor niets!
- Jij hebt als auteur en ondernemer persoonlijk baat bij een goed geredigeerd boek: het bevestigt je geloofwaardigheid.
Wat is eigenlijk redactie?
Als je een professioneel boek wilt uitgeven, dat je marketing ondersteunt, moet alles tiptop in orde zijn. Die kwaliteit bereik je alleen als de basis goed is: een goed gestructureerde, prettig lezende tekst. Dit bereikt geen enkele schrijver in één keer, dat gaat in fasen:
- Redactie
- Persklaarmaken
- Correctie
Realiseer je wat deze drie rondes voor je boek kunnen doen. Een professionele uitgever zal geen ervan overslaan. Ik neem aan dat ik niet meer hoef uit te leggen waarom je als je zelf je boek schrijft én uitgeeft, deze redactiefasen helemáál zorgvuldig moet organiseren.
Maar een redacteur inschakelen…?
De eerste stap naar een boek van kwaliteit is jezelf ervan te overtuigen dat gedegen redactie nodig is. Wij horen in de praktijk ontzettend veel redenen om geen redacteur in te huren:
- Een redacteur is niet nodig, ik gebruik meelezers
- Ik vraag een leraar Nederlands om de eindredactie te doen
- Redigeren hoeft niet, ik gebruik de spellingscontrole
- Een professionele redacteur is te duur
- Redigeren kost teveel tijd
- Ik wil dat het helemaal mijn eigen boek is
- Als een boek goed geredigeerd is, is corrigeren niet meer nodig
Elk van deze tegenargumenten lijkt valide, maar als je er gehoor aan geeft, doe je concessies ten aanzien van de basiskwaliteit van je boek. Bovendien kunnen ze eenvoudig worden ontkracht. Lees daarvoor dit artikel.
Redactie, persklaarmaken en correctie overslaan is de grootste valkuil waarin je kunt stappen bij uitgeven in eigen beheer. Zoals uitgeven een vak is, is redigeren een vak. Gun jouw boek, gun jezelf, gun je bedrijf die professionaliteit.
Zoek een redacteur of schrijfcoach
Ga dus op zoek naar een goede redacteur. En daar kun je niet vroeg genoeg mee beginnen. Het is namelijk, ook al tijdens het schrijven, prettig om je ideeën te kunnen toetsen, vragen te kunnen stellen of feedback te vragen als je onzeker bent. Wij adviseren dan ook om iemand te kiezen met wie je een persoonlijke klik voelt, dat maakt het samenwerken makkelijker.
Neem je redacteur serieus
Redigeren is meer dan de taalregels correct hanteren of de juiste spelling toepassen. De kwaliteit van je tekst begint met een check op de structuur (redigeren), wordt gevolgd door een controle op de stijl, taal en consequentie en de afronding komt met het corrigeren van de zetproef.
- Luister goed naar de suggesties van je redacteur
- Ga ervanuit dat hij/zij je tekst wil verbeteren
- Vertrouw erop dat daarbij je eigen stijl zichtbaar blijft
- Zorg dat je voldoende tijd inplant, met name voor de correctie van drukproeven (dat wordt nogal eens vergeten)
Ten slotte: schrijven is mensenwerk, redigeren is mensenwerk. En mensen zien weleens iets over het hoofd. Een foutloos boek ben ik nog niet tegengekomen. Maar als je tijd, energie en geld steekt in een bedrijfspublicatie, doe er dan ook alles aan om die kwaliteit te halen. En dat begint bij de basis. Bewijs dat self publishing geen vanity publishing hoeft te zijn.